W imieniu rodzin i sympatyków 18 Pułku Artylerii Lekkiej zapraszamy pasjonatów lokalnej społeczności do uczczenia pamięci żołnierzy w stulecie utworzenia słynnej "osiemnastki". Pomysłodawcą uroczystości jest Andrzej Mierzwiński.
Msza święta za poległych i zmarłych żołnierzy "osiemnastki" odbędzie się w niedzielę 17 lutego o godz. 18.00 w kościele pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Ostrowi Mazowieckiej.
Następnego dnia, w poniedziałek 18 lutego, o godz. 17.00 przy pomniku 18 Pułku Artylerii Lekkiej na placu księżnej Anny Mazowieckiej odbędzie się capstrzyk pamięci. Po wydarzeniu nastąpi przemarsz na cmentarz parafialny i zapalone zostaną światełka pamięci na żołnierskich grobach.
Stulecie 18 Pułku Artylerii Lekkiej - pozostaje jeszcze nasza pamięć (1919-2019)
Historia 18 Pułku Artylerii Lekkiej zaczęła się sto lat temu - w połowie lutego 1919 roku we Włoszech, w obozie La Mandria di Chivasso koło Turynu, gdzie z polskich jeńców - byłych żołnierzy austro-węgierskich, utworzono polskie jednostki wojskowe. Jedną z nich był 2 Pułk Artylerii Polowej, który następnie - wraz z Błękitną Armią gen. Hallera - został przetransportowany do Polski. Po zmianie nazwy na 113 Kresowy Pułk Artylerii Polowej, wyruszył 26 września 1919 r. na wojnę z bolszewikami.
Swój szlak bojowy rozpoczął w okolicach Kamieńca Podolskiego i Baru. Wkrótce otrzymał nową nazwę - 18 Kresowy Pułk Artylerii Polowej i wszedł w skład 18 Dywizji Piechoty, z którą wziął udział w wyprawie kijowskiej. Jednak już wkrótce po zajęciu Kijowa w maju 1920 r., na pozycje polskie spadło potężne uderzenie Armii Konnej Budionnego, która przerwała front i przedostała się na tyły polskich wojsk. 28 maja we wsi Kuna pod Hajsynem budionnowcy zarąbali szablami 19 bezbronnych, wziętych do niewoli kanonierów z 18 PAP-u. Już wkrótce pułk pomścił pomordowanych kolegów. Po bitwie pod Skitkami (14 czerwca), na pobojowisku pozostało ponad 200 zabitych i rannych bolszewików.
Tak rozpoczęła się ponad sześciotygodniowa epopeja zmagań z Armią Konną Budionnego. Do legendy przeszły krwawe boje w okolicach Zasławia, Ostroga, Dubna, Chorupania i Brodów, gdzie armaty 18 PAP-u ogniem na wprost kładły pokotem szarże kozackich pułków. W obliczu zagrożenia Warszawy przez wojska Tuchaczewskiego, 18 PAP został przerzucony na Mazowsze i mężnie bił się w bitwie warszawskiej. Po rozbiciu wojsk bolszewickich na przedpolach stolicy, pułk powrócił na front południowy gdzie wziął udział w dalszych bojach, a następnie w pościgu za uchodzącym nieprzyjacielem.
Podczas walk w latach 1919-1920 pułk stracił 109 żołnierzy; poległych, zmarłych z ran i chorób lub zamordowanych przez bolszewickich żołnierzy. Za męstwo w walce 25 artylerzystów zostało odznaczonych krzyżami Virtuti Militari, a 25 oficerów i 125 żołnierzy nagrodzono Krzyżami Walecznych.
Jesienią 1921 roku pułk został przeniesiony do Łomży, a następnie do Ostrowi Mazowieckiej, gdzie bardzo szybko zdobył sobie serca mieszkańców, stając się dumą i przysłowiowym "oczkiem w głowie" społeczeństwa miasta i powiatu, które w roku 1938 ufundowało swojej "osiemnastce" pułkowy sztandar. W międzyczasie po raz kolejny zmieniono mu nazwę - na 18 Pułk Artylerii Lekkiej.
Wrzesień 1939 roku był końcem ponad dwudziestoletniej historii pułku. Wraz z 18 Dywizją Piechoty wyruszył na front w składzie SGO "Narew". Walczył pod Ostrołęką, Nowogrodem, Łomżą, Jakacią i Zambrowem. Ostatni bój stoczył 11-12 września pod Andrzejewem i Łętownicą, gdzie okrążona przez niemieckie oddziały zmotoryzowane, zdziesiątkowana 18 dywizja biła się do ostatniego naboju i została całkowicie zniszczona. Był to również koniec ostrowskiej "osiemnastki", która swą postawą i męstwem żołnierzy zyskała nawet uznanie nieprzyjaciela, oraz odznaczona została Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari, a tylko dwa artyleryjskie pułki dostąpiły tego zaszczytu.
Pomimo klęski żołnierze "osiemnastki" nie zaprzestali walki. Walczyli w konspiracji i na wszystkich frontach II wojny, ginęli w niemieckich kacetach i sowieckich i łagrach, a ponad 20 oficerów pułku spoczęło w katyńskich grobach.
Po wojnie pułk nie został odtworzony w strukturach wojska polskiego, a jego koszary przy szosie Różańskiej rozebrano. Dziś o dawnej dumie Ostrowi przypominają: tablica w kościele pw. Wniebowzięcia NMP, ulica z nazwą pułku, pomnik-głaz przy placu księżnej Anny Mazowieckiej oraz Szkoła Podstawowa nr 4 nosząca imię 18 PAL-u, a także blisko 30 grobów żołnierzy pułku na ostrowskim cmentarzu parafialnym.
W imieniu Andrzeja Mierzwińskiego - pomysłodawcy tych uroczystości oraz w imieniu rodzin i sympatyków 18 Pułku Artylerii Lekkiej zapraszamy do uczczenia w tej wyjątkowej rocznicy.
Dopasuj dla mnie
Zaznacz tematy, które Cię interesują. Zapamiętamy wybór tylko na tym urządzeniu.
Informacja: zapisujemy wyłącznie wybór tematów w pamięci przeglądarki (localStorage). Możesz wyłączyć w każdej chwili.
Wybraliśmy dla Ciebie
Bądź pierwszy! Dodaj komentarz
Twoja opinia pomaga być na bieżąco
Dodając komentarz, akceptujesz regulamin komentowania.
Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami Użytkowników serwisu ostrowmaz24.pl.
Rozpocznij dyskusję – napisz pierwszy komentarz poniżej.